Özel Hayatın Gizliliğinin İhlali Suçu

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 134. Maddesinin birinci fıkrasında düzenlenmiştir. Söz konusu suç, kişilerin gizli yaşam alanlarına girilmesini veya başkaları tarafından görülmesi mümkün olmayan yaşam olaylarının saptanmasını ve kaydedilmesini içerir. Özel hayatın gizliliği, uluslararası insan hakları sözleşmeleri ve Anayasamızla koruma altına alınan temel haklar arasındadır.
İnsanların özel hayatının gizli kalmasını isteme hakkı vardır. Anayasa bu hakkı koruma altına alır. ‘Özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamaz’ hükmü Anayasamızın 20. maddesinde belirtilir. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 8. maddesinde de ‘herkes özel ve aile hayatına, konutuna ve yazışmasına saygı gösterilmesi hakkına sahiptir.’ maddesi yer alır.  

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunun cezası, 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu ihlal, görüntü veya ses kaydı yolu ile yapıldıysa, verilen ceza bir kat daha arttırılır.
Kişinin özel hayatına dair görüntü ve ses kayıtlarının ifşa edilmesi 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 

Suçun Hukuki Konusu: Suç tarafından ihlal edilen hukuki varlık veya çıkar suçun hukuki konusunu oluşturur. 

Suçun Faili: Hukuka aykırı olan eylemi yapan, işleyen kişi suçun failidir. Eğer suçun faili kamu görevlisi olması durumunda ya da failin suçu belli bir meslek veya sanatın sağladığı kolaylıktan faydalanarak işlemesi durumunda Türk Ceza Kanunu’nun 137. maddesi ağırlaştırılmış neden olarak gösterilir.

Suçun Mağduru: Suçu oluşturan eylemden etkilenen kişi ya da kişilere mağdur denir. 

Eylem: Suçun maddi unsurunu oluşturur. Hareket etme anlamında kullanılır. Hukuki nitelikte ise eylem, yasal normu ihlal eden davranışların genel adı olarak tanımlanmıştır. Özel hayatın gizliliğini ihlali suçunda eylem, görüntü ve sesleri ifşa etmek olarak belirlenebilir.

Suçun Manevi Unsuru: Bu maddede önemli olan suçun kasten mi taksirle mi işlendiği hususudur. Kast, suçun kanuni tanımındaki unsurların bilerek ve istenerek gerçekleştirilmesidir. Taksir ise, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.

Teşebbüs: Kişi işlemeyi planladığı bir suçu, elinde olmayan nedenlerle tamamlayamazsa, suçu işlemeye teşebbüs etmekten yargılanır. Suç eğer teşebbüs aşamasında kalırsa faizlin cezası kanunda belirtilen miktarda indirilir. Özel hayatın gizliliğini ihlal suçunda teşebbüs ancak icra hareketlerinin bölünmesi haline mümkün olur.

İştirak: Birden fazla kişi tarafından fikir ve eylem birliği içinde birlikte suç işlenmesini ifade eder.

Özel hayatın gizliliğini ihlal eden kişiler Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesine göre 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ile karşı karşıya kalırlar. Eğer gizlilik görüntü ve ses kaydı alarak ihlal ediliyorsa ceza bir kat daha arttırılır.
Özel hayata ilişkin görüntü veya seslerin hukuka aykırı şekilde ifşa edilmesi durumunda 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilir. Görüntü ve ses kayıtlarını basın yayın yolu kullanılarak yayımlayan kişilere de, 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası verilir.

Türk Ceza Kanunu bazı durumlarda failden veya fiilden kaynaklanan nedenler ile ceza sorumluluğunda bir ağırlaştırma düzeni öngörmektedir. Cezanın ağırlaştırılması için aşağıdaki şekillerde işlenmesi gereklidir.

1. Özel hayatın gizliliğini ihlalin basın yayın yoluyla yapılması,
2. Suçun kamu görevlisi tarafından ve görevinin verdiği yetki kötüye kullanılarak işlenmesi,
3. Suçun belli bir meslek veya sanatın sağladığı kolaylıktan yararlanılarak işlenmesi,

durumlarında ceza yarı oranında arttırılır.

Adli Para Cezası: İşlenen suça karşılık olarak uygulanan bir yaptırım çeşididir. Özel hayatın gizliliğini iptal suçunda da cezayı adli para cezasına çevirme olanağı vardır.Cezanın Ertelenmesi: Cezanın ertelenmesi durumu, hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesinden sanığın belirlenen denetim süresini sosyal hayat içerisinde iyi halle geçirmesi şartına bağlı olarak vazgeçilmesi durumunda cezasının infaz edilmiş sayılmasını sağlayan bir kurumudur. Özel hayatın gizliliğini ihlal suçuna verilen hapis cezasının ertelenmesi olasıdır.Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması: Verilen cezanın belirlenen denetim süresi içinde sonuç doğurmaması, davanın düşürülmesine sebep olan CMK 231. maddede düzenlenen yaptırımdır. Hükmedilen hapis cezası hakkında hükmün açıklamasının geri bırakılması (HAGB) kararı verilebilir.